HEPATITIS merupakan keradangan hati yang boleh berlaku disebabkan pelbagai faktor termasuklah daripada virus berjangkit atau agen tidak berjangkit.
Virus hepatitis adalah penyebab hepatitis paling lazim di dunia, namun faktor jangkitan lain seperti pengambilan ubat-ubatan dan toksin (misalnya alkohol). Penyakit hati berlemak atau penyakit autoimun juga boleh menjadi punca hepatitis.
Pakar Perunding Gastroenterologi dan Hepatologi Pediatrik dari Pusat Perubatan Sunway, Bandar Sunway (SMC), Dr. Ong Sik Yong, berkata, terdapat lima jenis utama virus hepatitis iaitu hepatitis A, B, C, D, dan E.
“Kesemua virus hepatitis ini boleh menyebabkan hepatitis tetapi cara transmisi mereka adalah berbeza, sekali gus membezakan kaedah pencegahannya.
“Di samping rawatan khusus, rawatan kepada kanak-kanak juga akan bertumpu kepada menyokong keadaan umum pesakit untuk mengembalikan semula kesihatan mereka.
“Selain itu, ubat-ubatan atau toksin yang dikenal pasti sebagai punca keradangan hati akan diberhentikan dengan serta merta,” katanya.
Tambahnya, dalam kebanyakan kes hepatitis akut, keadaan pesakit boleh pulih sepenuhnya dengan rawatan yang sewajarnya.
Walau bagaimanapun, dalam keadaan jarang, penyakit ini boleh mengakibatkan kegagalan hati akut yang boleh mengancam nyawa dalam tempoh yang singkat.
Hepatitis A tidak menyebabkan penyakit hati kronik. Namun begitu, Hepatitis B dan C boleh menyebabkan jangkitan kronik dan pesakit yang dijangkiti mungkin berisiko maut akibat sirosis hati dan kanser hati.
“Kanak-kanak yang menghidapi hepatitis memerlukan pemeriksaan perubatan untuk mengenal pasti punca penyakit sebelum rawatan khusus boleh diberikan.
“Terdapat juga penyakit hati kronik tertentu seperti hepatitis autoimun. Ubat-ubatan tertentu yang boleh digunakan untuk mengawal sistem imun yang terlalu aktif, sekali gus menghalang serangan pada hati,” jelasnya.
Bila perlu dapatkan nasihat perubatan?
Bagi pesakit hepatitis akut, jangkitan virus kanak-kanak mungkin akan mengalami gejala seperti berikut:
- Jaundis (kulit dan mata menjadi kekuningan)
- Air kencing berwarna gelap
- Keletihan yang melampau
- Loya
- Muntah
- Sakit perut
- Gejala-gejala lain seperti demam, dan/atau hilang selera makan
Penyakit hepatitis kronik yang berpunca daripada jangkitan virus hepatitis seperti Hepatitis B atau C, penyakit hati berlemak, ubat-ubatan atau penyakit autoimun, pesakit selalunya tidak menunjukkan sebarang gejala sehingga peringkat penyakit parah.
Disebabkan itu, pesakit yang mengalami jangkitan kronik mempunyai risiko kematian akibat sirosis hati (parut atau fibrosis pada hati yang disebabkan oleh kerosakan hati jangka panjang) dan kanser hati.
Jangkitan virus hepatitis pada kanak-kanak
“Hepatitis A dan E biasanya berjangkit apabila individu makan atau minum daripada sumber yang tercemar oleh najis individu yang dijangkiti Hepatitis A.
“Hepatitis B, C dan D pula boleh dijangkiti melalui laluan parenteral iaitu pendedahan kepada darah, air mani atau cecair badan yang lain,” ujarnya.
Cara jangkitan yang lazim bagi virus-virus ini termasuklah:
- Hubungan seksual tanpa perlindungan dengan seseorang yang dijangkiti
- Berkongsi jarum suntikan bukan steril dengan seseorang yang dijangkiti
- Menggunakan barangan yang digunakan oleh/pada orang yang dijangkiti, tetapi tidak disterilkan dengan betul (mencacah tatu atau menggunakan pisau cukur seseorang untuk mencukur)
- Hubungan langsung / pendedahan kepada cecair yang dijangkiti (darah, air mani dan lain-lain) dan / atau luka terbuka / luka
- Dilahirkan daripada seorang ibu dengan hepatitis B
Vaksin dan pencegahan
Dengan kemajuan perubatan, penyakit virus hepatitis boleh dicegah dengan mengambil vaksinasi, terutamanya virus Hepatitis A dan B.
Di Malaysia, program vaksinasi Hepatitis B untuk kanak-kanak telah diperkenalkan pada tahun 1989 dan telah berjaya mengurangkan risiko jangkitan dalam kalangan rakyat Malaysia kepada 0.01 peratus.
“Semua bayi baru lahir disyorkan untuk menerima vaksinasi Hepatitis B yang pertama sejurus selepas dilahirkan, sebaik-baiknya dalam tempoh 24 jam selepas kelahiran.
“Mereka juga perlu menerima dua dos penggalak vaksin untuk dilengkapkan sebelum berusia enam bulan.”
“Selain itu, Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) tidak mengesyorkan dos penggalak bagi mereka yang telah melengkapkan jadual vaksinasi sebanyak tiga dos,” tambahnya.
Bagi ibu hamil yang merupakan pembawa Hepatitis B, pengambilan ubat antiviral semasa kehamilan disyorkan untuk mencegah transmisi daripada ibu kepada anak.
Vaksinasi Hepatitis B dan imunoglobulin Hepatitis B yang diberikan kepada bayi yang baru dilahirkan oleh pembawa Hepatitis B boleh membantu mengurangkan risiko transmisi virus secara signifikan.
Hepatitis A boleh dicegah dengan dua dos vaksin Hepatitis A yang biasanya diberikan dari umur satu tahun ke atas dan dos kedua diberikan sekurang-kurangnya enam bulan selepas dos pertama.
Buat masa ini, masih tiada vaksin untuk mencegah jangkitan Hepatitis C, D dan E.- RELEVAN