KENALKAH anda dengan barisan menteri pertama Persekutuan Tanah Melayu? Adakah anda tahu bila Kabinet rasmi pertama negara ini ditubuhkan?
Sempena pengumuman Kabinet oleh Perdana Menteri, Datuk Seri Anwar Ibrahim, elok juga kalau kita dapat imbas sejarah pembentukan Kabinet di Malaysia.
Mungkin ramai yang fikir Kabinet pertama negara ditubuhkan selepas merdeka. Ini kerana ramai yang tidak sedar, pilihan raya umum (PRU) pertama negara diadakan sebelum negara mencapai kemerdekaan.
Pilihan raya umum pertama
PRU pertama diadakan pada 1955 bagi menyediakan negara ke arah negara berpentadbiran sendiri. PRU tersebut dimenangi Parti Perikatan yang dianggotai parti UMNO, MCA dan MIC.
ARTIKEL BERKAITAN: 10 jawapan untuk mereka yang masih keliru tentang pilihan raya
Selain Parti Perikatan, pilihan raya tersebut turut disertai Parti Negara yang dipimpin Datuk Onn Jaafar, Parti Islam Se-Malaya (PAS), Liga Melayu Perak, Parti Buruh, Parti Rakyat Progresif dan Bebas.
Parti Perikatan menang besar dalam pilihan raya tersebut melalui kempen Menuju Ke Arah Kemerdekaan. Daripada 52 kerusi yang dipertandingkan, 51 dimenangi Parti Perikatan.
Kabinet pertama sebelum merdeka
Kemenangan Parti Perikatan membolehkan mereka membentuk Kabinet Persekutuan Tanah Melayu yang pertama, walaupun ketika itu negara masih di bawah jajahan British.
Pengumuman pembentukan Kabinet tersebut dilakukan Pesuruhjaya Tinggi British, Sir Donald MacGillivray pada 4 Ogos 1955. Ia dilaksanakan di King’s House (kini dikenali sebagai Carcosa Seri Negara, terletak di Taman Tasik Perdana, Kuala Lumpur) selepas MacGillivray mendapat perkenan Raja-Raja Melayu.
Kabinet tersebut terdiri daripada 10 orang menteri, dua timbalan menteri dan tiga menteri muda. Jawatan-jawatan eksekutif seperti Ketua Setiausaha Negara, Setiausaha Kewangan, Peguam Negara dan Setiausaha Kerajaan pula disandang oleh pegawai British.
ARTIKEL BERKAITAN: Kenali Perdana Menteri Malaysia pertama sehingga kini
Berikut merupakan senarai Jemaah Menteri Persekutuan Tanah Melayu pada 1955:
Ketua Menteri dan Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri: Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj
Timbalan Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri: Bahaman Samsudin
Menteri Pelajaran: Datuk Abdul Razak Hussain
Timbalan Menteri Pelajaran: Poh Choon Beng
Menteri Hasil Bumi: Dr. Ismail Abdul Rahman
Menteri Pengangkutan: Kolonel H.S. Lee
Menteri Pertanian dan Perikanan: Abdul Aziz Ishak
Menteri Muda Pertanian dan Perikanan: Mohamed Khir Johari
Menteri Kesihatan: Leong Yew Koh
Menteri Muda Kesihatan: Rahman Talib
Menteri Kerja Raya: Sardon Jubir
Menteri Buruh: V.T. Sambanthan
Menteri Muda Buruh: Khalid Awang Osman
Menteri Kerajaan Tempatan, Perumahan dan Perancang Bandar: Sulaiman Abdul Rahman
Menteri Perhubungan, Telekomunikasi dan Pos: Ong Yoke Lin
Ketua Setiausaha Negara: D.J. Watherson
Setiausaha Kewangan: C.J. Thompson
Peguam Negara: J.P. Hogan
Setiausaha Negara: Pegawai British
Sumber: Kosmo!
Kabinet pertama selepas merdeka
Menjelang kemerdekaan negara, Tunku Abdul Rahman selaku Ketua Menteri telah mempersembahkan barisan 13 Jemaah Menteri untuk diperkenankan oleh Yang di-Pertuan Agong.
Berikut pula merupakan senarai Jemaah Menteri Persekutuan Tanah Melayu selepas merdeka:
Ketua Menteri dan Menteri Hal Ehwal Luar: Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj
Timbalan Perdana Menteri dan Menteri Pertahanan: Dato Abdul Razak Hussain
Menteri Kewangan: Kol. Sir H.S. Lee
Menteri Dalam Negeri dan Keadilan: Sulaiman Abdul Rahman
Menteri Perdagangan dan Perusahaan: Tan Siew Sin
Menteri Kesihatan: V.T. Sambanthan
Menteri Pelajaran: Mohamed Khir Johari
Menteri Buruh dan Kebajikan Masyarakat: Ong Yoke Lin
Menteri Pengangkutan: Abdul Rahman Talib
Menteri Sumber Asli: Bahaman Samsudin
Menteri Pertanian: Abdul Aziz Ishak
Menteri Kerja Raya, Pos dan Telekomunikasi: Sardon Jubir
Menteri Tidak Berportfolio dan Wakil ke Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu: Dr. Ismail Ab. Rahman
Sumber: Arkib Negara – RELEVAN