KEKURANGAN G6PD (Glukosa-6-fosfat dehidrogenase) merupakan satu penyakit genetik yang berlaku apabila badan tidak mempunyai enzim G6PD yang mencukupi.
G6PD ialah sejenis enzim yang melindungi sel darah merah daripada sebarang anasir luar yang boleh mendatangkan bahaya.
Selain itu, enzim sama juga membantu sel darah merah berfungsi dengan baik. Tanpanya, sel darah merah akan terurai lebih pantas daripada biasa.
Kekurangan enzim G6PD boleh menyebabkan anemia hemolitik. Ia boleh menyebabkan pesakit rasa penat, pening kepala dan mual-mual.
Selain itu, pengambilan sesetengah ubat-ubatan dan makanan juga boleh mencetuskan kekurangan G6PD. Salah satu makanan yang perlu dielakkan oleh mereka yang kurang G6PD ialah kacang parang.
Kanak-kanak yang kurang G6PD juga lebih berisiko mengalami anemia hemolitik jika terdedah kepada ubat gegat yang mengandungi naftalena.
Siapa yang terkesan dengan G6PD?
Menurut Cleaveland Clinic, kekurangan G6PD berlaku kepada hampir 400 hingga 500 juta individu di seluruh dunia.
Ia lebih lazim berlaku dalam kalangan penduduk di kawasan sub-Sahara Afrika, Mediterranean dan Asia Tenggara.
Hampir 30 peratus bayi yang lahir dengan demam kuning yang teruk selalunya mempunyai kekurangan G6PD.
Kekurangan G6PD merupakan penyakit keturunan. Ia berlaku disebabkan mutasi pada gen G6PD yang terletak di kromosom X. Sebab itulah, kaum lelaki lebih ramai menghidap kekurangan G6PD berbanding wanita.
Kekurangan enzim G6PD membuatkan darah mudah pecah. Akibatnya, oksigen reaktif boleh berkumpul dan merosakkan sel darah merah dari dalam.
Pengurangan sel darah merah inilah yang menyebabkan seseorang individu mengalami anemia.
Bagaimanapun, pakar mendapati, mereka yang kurang G6PD selalunya lebih rintang terhadap jangkitan malaria, sejenis penyakit bawaan nyamuk. Ketiadaan G6PD menyebabkan parasit sukar untuk memasuki sel darah merah.
Simptom-simptom kekurangan G6PD
Penghidap kekurangan G6PD mungkin akan mengalami anemia hemolitik yang boleh mendatangkan simptom seperti:
- Anemia.
- Jaundis (demam kuning).
- Air kencing berwarna gelap.
- Badan rasa letih dan lemah.
- Wajah nampak pucat.
- Jantung berdegup dengan pantas.
- Sesak nafas.
- Limpa membengkak.
Doktor boleh mendiagnosis G6PD dengan melakukan ujian darah. Anda dinasihatkan untuk melakukan ujian sama sekiranya:
- Tinggal di kawasan yang mempunyai ramai penghidap kekuranganG6PD
- Ada ahli keluarga yang kurang G6PD
- Menghidap anemia yang tidak diketahui
Artikel berkaitan: 5 langkah cegah nyanyuk, jaga kesihatan fizikal dan mental
Artikel berkaitan: 7 kelebihan berbasikal, boleh kurus dan bantu kesihatan mental
Keadaan, makanan dan ubat-ubatan yang boleh mencetuskan kekurangan G6PD
Menurut pakar, kacang parang merupakan pencetus utama kekurangan G6PD. Setelah makan kacang tersebut, pesakit mungkin akan rasa pening kepala, mual dan muntah-muntah disebabkan anemia hemolitik.
Selain itu, ubat-ubatan dan keadaan lain yang boleh mencetuskan anemia dalam kalangan penghidap G6PD ialah:
- Jangkitan seperti hepatitis A dan hepatitis B, demam tifoid serta pneumonia.
- Beberapa jenis ubat yang digunakan untuk merawat malaria, termasuklah primaquine.
- Antibiotik tertentu, seperti nitrofurantoin, dosome dan ubat-ubatan sulfa.
- Aspirin.
- Makanan tertentu, seperti kacang soya.
- Stres yang melampau.
- Pendedahan terhadap ubat gegat.
Penghidap G6PD mempunyai reaksi yang berbeza-beza terhadap pencetus di atas. Ada yang mengalami pening biasa, ada juga yang perlu dikejarkan ke hospital untuk menerima pemindahan darah.
Tiada penawar untuk G6PD
Hingga hari ini, masih belum ada sebarang penawar untuk kekurangan G6PD. Bagaimanapun, kebanyakan penghidapnya boleh hidup seperti biasa, sama seperti orang lain.
Bagaimanapun, jika anda telah didiagnosis dengan kekurangan G6PD, ada kemungkinan anak akan menghidap keadaan sama.
G6PD tidak boleh diubati. Namun, simptomnya boleh dikawal. Pesakit boleh mengelak pengambilan makanan atau ubatan tertentu untuk mencegah anemia hemolitik.
Apa yang penting, amalkan gaya hidup sihat. Pastikan badan mendapat rehat yang cukup dan berhenti merokok. Merokok dapat menyebabkan G6PD menjadi semakin teruk. – RELEVAN