BARU-baru ini tular di media sosial mengenai isu fake braces atau pemakaian pendakap gigi palsu. Ramai doktor gigi sudah tampil memberi keterangan betapa bahayanya memakai pendakap gigi palsu.
Namun, ada sesetengah masyarakat yang masih tidak mempunyai kesedaran tentang kesan buruk pemakaian pendakap gigi palsu, malah ada beberapa individu tidak bertanggungjawab masih aktif menawarkan khidmat pemasangan pendakap gigi palsu.
Pendakap gigi ialah alat pergigian yang membantu membetulkan masalah gigi seperti kesesakan gigi atau gigi yang tidak sejajar. Kebanyakan orang memakai pendakap gigi seawal umur remaja.
Semasa pemakaian pendakap gigi, ia perlahan-lahan meluruskan dan menyelaraskan gigi. Tempoh pemakaian pendakap gigi bergantung kepada keadaan gigi seseorang. Ada yang perlu memakai pendakap selama dua tahun, ada juga yang memakan masa 10 tahun sebelum dibenarkan untuk mencabut pendakap.
Rawatan pendakap gigi bukan sahaja ditawarkan di klinik gigi swasta, malah klinik kerajaan juga menawarkan khidmat yang sama dengan beberapa syarat.
Menurut Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM), klinik pergigian kerajaan memberi keutamaan kepada murid-murid sekolah yang berumur 18 tahun ke bawah dan mempunyai Index Keperluan Rawatan Ortodontik (Index of Orthodontic Treatment Need- IOTN) yang tinggi sahaja.
Bagi menentukan sama ada layak mendapatkan rawatan pendakap gigi di klinik pergigian kerajaan atau tidak, pesakit perlu melakukan pemeriksaan dengan doktor gigi sebelum dirujuk ke Klinik Pakar Ortodontik.
Pada dasarnya, rawatan ortodontik di klinik pergigian kerajaan tidak diberikan secara lazimnya kepada orang dewasa melainkan kes-kes yang melibatkan pelbagai disiplin pergigian (multi-disciplinary approach).
Persoalannya, apakah yang membuatkan orang ramai mahu menggunakan pendakap gigi palsu?
“Ramai dalam kalangan remaja kita mudah terpengaruh dengan trend terkini yang mementingkan estetik atau untuk fesyen dan kecantikan semata-mata. Pengaruh rakan sebaya juga mendorong mereka untuk memakai pendakap gigi.
“Ada juga di antara mereka yang merasakan memakai pendakap gigi ini sebagai simbol menunjukkan sesuatu status dalam kehidupan,” kata seorang doktor gigi di Klinik Gigi Jengka, Siti Nazira Zubaidi.
Kos pemasangan pendakap gigi di klinik gigi swasta yang berdaftar bermula RM6,000 dan ke atas. Harga dan jenis rawatan pula berbeza mengikut masalah pergigian yang pesakit hadapi.
Justeru, ia membuka peluang kepada individu yang tidak bertanggungjawab dengan menawarkan khidmat pemasangan pendakap gigi palsu lebih murah dan mampu milik berbanding di klinik gigi swasta dan tidak mempunyai apa-apa syarat seperti di klinik kerajaan.
Walaupun pendakap gigi palsu mungkin digunakan untuk tujuan fesyen, hakikatnya pendakap gigi palsu mendatangkan banyak keburukan yang serius kepada gigi.
Kebiasaannya, pendakap gigi palsu dipasang oleh individu yang tidak bertauliah, tidak mempunyai lesen dan tidak diiktirah oleh Majlis Pergigian Malaysia (Malaysian Dental Council). Mereka biasanya menawarkan rawatan di rumah atau di mana-mana kawasan selain klinik gigi.
“Hal ini amat membimbangkan kerana peralatan yang digunakan tidak dinyahkuman untuk mengelak daripada berlakunya jangkitan silang (cross infection) serta bahan yang digunakan mungkin berbahaya,” ujarnya lagi.
Disebabkan ia tidak dipakai dan diselia oleh pakar ortodontik yang terlatih dan diperakui, pendakap gigi palsu boleh memusnahkan penjajaran gigi yang betul dan cenderung untuk mendapat penyakit karies gigi, penyakit gusi berdarah, hakisan gigi dan kecederaan kepada tisu mulut.
Satu-satunya pihak yang sepatutnya melakukan apa-apa urusan perubatan gigi ialah pakar ortodontik yang terlatih dan bertauliah.
Individu tidak bertanggungjawab menawarkan khidmat pemasangan pendakap gigi palsu boleh didakwa atas Akta kemudahan dan Perkhidmatan Jagaan kesihatan Swasta 1998 yang memperuntukkan denda maksimum RM300,000 atau penjara maksimum enam tahun atau kedua-duanya. – RELEVAN