RAMAI yang memperkatakan tentang keburukan gluten kepada kesihatan. Namun, menolaknya adalah mustahil kerana kebanyakan makanan harian kita mengandungi gluten seperti roti, pasta dan juga suplemen nutrisi.
Sejauh mana kebenaran yang mendakwa gluten adalah makanan ‘jahat’?
Pakar perubatan dalaman dan obesiti dari Johns Hopkins, Selvi Rajagopal mengulas lanjut mengenai kekeliruan ini.
Apa itu gluten?
“Gluten adalah protein yang terdapat dalam tumbuhan gandum dan beberapa bijirin lain.
“Gluten muncul secara semula jadi, tetapi ia boleh diekstrak, pekat dan ditambah kepada makanan dan produk lain untuk menambah protein, tekstur serta rasa.
“Ia juga berfungsi sebagai agen pengikat untuk memegang makanan yang diproses bersama-sama dan memberikannya bentuk,” jelas Rajagopal.
Dari mana datangnya gluten?
Selain gandum, gluten juga berasal dari bijian rye, barli dan triticale (persilangan antara rye dan barli).
Kadang-kadang ia terdapat dalam oat, tetapi oleh kerana oat mungkin telah diproses dengan makanan lain yang mengandungi gluten menyebabkannya tidak mengandungi gluten.
Kesan gluten kepada badan
“Manusia mempunyai enzim pencernaan yang membantu kita memecahkan makanan. Protease ialah enzim yang membantu badan kita memproses protein, tetapi ia tidak dapat memecahkan gluten sepenuhnya. Gluten yang tidak dicerna masuk ke usus kecil.
“Kebanyakan orang boleh mengendalikan gluten yang tidak dicerna tanpa masalah. Tetapi gluten juga boleh mencetuskan tindak balas autoimun yang teruk atau gejala lain yang tidak menyenangkan kepada segelintir orang,” katanya.
Tindak balas autoimun terhadap gluten dipanggil penyakit seliak. seliak boleh merosakkan usus kecil.
Tambah beliau, sesetengah orang yang tidak mempunyai penyakit seliak juga berasa sakit selepas makan makanan yang mengandungi gluten.
Mereka mungkin mengalami kembung perut, cirit-birit, sakit kepala atau ruam pada kulit.
Keadaan Ini boleh menjadi tindak balas kepada karbohidrat yang kurang dicerna, bukan hanya gluten.
Karbohidrat ini dipanggil FODMAPS (Fermented Oligo, Disaccharide, Monosaccharide dan Polyols) yang menapai dalam usus anda. Orang yang mempunyai usus sensitif mungkin mengalami ketidakselesaan daripada penapaian itu, tidak semestinya daripada gluten.
Penyelidikan mencadangkan bahawa sesetengah orang mungkin mempunyai usus kecil yang tidak berfungsi dengan baik.
Lapisan mungkin terlalu telap, membenarkan beberapa gluten yang tidak dihadam, bakteria atau bahan lain melalui lapisan dan masuk ke dalam aliran darah menyebabkan keradangan.
Adakah gluten tidak baik untuk kesihatan kita?
“Terdapat banyak kekeliruan tentang gluten sebagai makanan ‘jahat’. Gluten tidak semestinya buruk untuk kebanyakan orang.
“Selama berabad-abad, manusia makan dengan gluten (roti) dan telah menyediakan protein, serat larut dan nutrient,” ujarnya.
Gluten itu sendiri, terutamanya gluten yang terdapat dalam bijirin penuh, tidak buruk untuk orang yang sihat dan badannya boleh bertolak ansur dengan bahan tersebut.
Terangya, ramai orang yang mengamalkan diet bebas gluten tetapi masih makan makanan yang diproses mendapati mereka terus mengalami penambahan berat badan, perubahan gula dalam darah dan masalah kesihatan yang lain.
Jadi, bukan gluten dalam makanan yang menyebabkan masalah kesihatan mereka, tetapi natrium, gula dan bahan tambahan lain dalam makanan yang diproses.
Siapa yang tidak boleh makan gluten?
Rajagopal berkata, gluten boleh membahayakan orang yang mempunyai penyakit seperti di bawah:
- Penyakit seliak, penyakit autoimun yang menyebabkan kerosakan pada usus kecil pada orang yang mengambil gluten.
- Sensitiviti gluten bukan seliak (intoleransi gluten) iaitu kerengsaan gastrousus yang disebabkan oleh gluten pada orang yang tidak mempunyai penyakit seliak.
- Alahan kepada gandum, tetapi bukan kepada semua bijirin atau gluten itu sendiri.
- Gluten ataxia iaitu gangguan autoimun neurologi yang jarang berlaku yang menyebabkan badan anda menyerang bahagian otak sebagai tindak balas kepada gluten.
“Bercakap dengan doktor jika anda fikir gluten boleh menjejaskan kesihatan anda.
“Doktor mungkin mencadangkan ujian darah untuk mengesan penyakit seliak atau alahan gandum,” katanya. – RELEVAN