TAHUKAH anda, span yang digunakan untuk membasuh pinggan mangkuk di rumah sebenarnya lebih kotor daripada mangkuk tandas?
Menurut sebuah kajian yang dimuatkan dalam jurnal Scientific Reports, span yang biasa kita gunakan setiap hari merupakan perumah kepada lebih 362 spesies bakteria yang berbeza, dengan purata sebanyak 45 bilion bakteria setiap sentimeter persegi.
Penulis kajian tersebut, Markus Egert berkata, hanya satu tempat di dunia yang mempunyai jumlah bakteria yang hampir sama, iaitu di dalam usus manusia.
Kajian sama turut membuktikan bahawa span di singki dapur kita sebenarnya lebih kotor daripada tempat duduk tandas yang hanya mempunyai kira-kira lapan jenis bakteria berbeza setiap sentimeter persegi.
Menurut beliau, perbezaan ketara antara span basuh pinggan dengan tempat duduk tandas adalah jenis permukaannya.
Selain itu, liang pada permukaan span dan juga keadaannya yang sentiasa lembap membuatkan ia menjadi tempat paling sesuai untuk bakteria merebak.
Walaupun kita menggunakan span bersama sabun untuk melakukan kerja-kerja pembersihan, itu tidak bermaksud ia benar-benar bersih.
Tambah Egert, dapatan kajian tersebut sangat penting untuk menentukan langkah terbaik dalam mengatasi penyebaran bakteria disebabkan pencemaran silang, terutamanya di premis yang menjual makanan.
Kebanyakan bakteria tidak membawa bahaya
Walaupun span merupakan perumah bagi berbilion bakteria, pakar berpendapat ia mungkin tidak akan mencetuskan sebarang bahaya.
Malah, menurut Egert, kebanyakan bakteria yang melekat pada permukaan span adalah daripada spesies yang ‘lemah’ dan mudah mati.
“Walaupun begitu, bakteria berbahaya seperti salmonela juga boleh membiak dalam span. Ada juga kemungkinan bakteria itu melekat pada tangan lalu masuk ke dalam makanan. Inilah yang kita gelar sebagai pencemaran silang.
“Disebabkan permukaan span yang lembap dan berpotensi menjadi tempat sisa-sisa makanan berkumpul, ia boleh menjadi ‘sarang’ terbaik bagi tempat pembiakan bakteria,” jelasnya.
Menurut Egert, dalam kajian yang dijalankannya, cara menggunakan span tidak penting kerana hampir kesemua span yang diujinya mempunyai jumlah bakteria yang hampir sama.
“Dalam kajian sebelum ini, kami telah membuat kaji selidik terhadap 9,966 orang dari seluruh Eropah. Kami dapati, penduduk di sini (Eropah) lebih suka menggunakan span berbanding berus untuk membasuh pinggan dan periuk.
“Secara purata, hampir 19 daripada 20 sampel span yang kami ambil digunakan sebanyak enam kali atau lebih dalam masa seminggu. Kami boleh simpulkan, tidak ada sebarang bakteria yang boleh menyebabkan penyakit ditemui pada mana-mana span ataupun berus yang digunakan,” katanya.
Bagaimanapun, Egert mendapati, jumlah bakteria yang ditemui pada permukaan berus jauh lebih sedikit berbanding pada permukaan span.
“Disebabkan berus mengering dengan pantas, sebarang bakteria berbahaya akan mati. Berbeza dengan span, berus juga mempunyai pemegang. Jadi, anda boleh elak untuk sentuh kawasan yang mengandungi banyak bakteria, secara tidak langsung mengurangkan risiko pencemaran silang.
“Jika anda ingin pastikan kawasan dapur sentiasa bersih, beralihlah kepada penggunaan berus. Namun, jika anda ingin terus menggunakan span, pastikan anda tukar sekerap mungkin,” katanya.
Cara terbaik pastikan span kekal bersih
Bagi mengelakkan pencemaran silang, anda boleh:
- Jauhkan span daripada daging mentah. Jika anda sedang menyiang ikan atau memotong daging, pastikan span jauh daripada jangkauan. Elak menggunakan span sama untuk membasuh pinggan biasa dan papan pemotong. Sediakan span berbeza untuk tugas-tugas ini.
- Ganti span satu atau dua minggu sekali. Jangan biasakan diri menggunakan span yang sama sehingga buruk. Tukar span dua kali setiap bulan untuk mengurangkan risiko pencemaran silang.
- Bersihkan span dua hari sekali. USDA menyarankan orang ramai agar membersihkan dan mengeringkan span selepas guna. Anda juga boleh memasukkannya ke dalam ketuhar gelombang mikro selama satu minit untuk menyahjangkitkan sebarang kuman yang berada di permukaan span. Bagaimanapun, hati-hati kerana span mudah terbakar.
- Simpan span di tempat kering. Jangan biar ia terendam di dalam air sabun.
- Jangan lap meja dapur dengan span sama. Penggunaan span boleh meningkatkan risiko penyebaran bakteria pada permukaan tersebut. Sebaiknya, gunakan tisu atau tuala kering.
- Gunakan pembersih alternatif. Selain span, anda juga boleh menggunakan berus atau span silikon yang lebih mudah untuk dicuci dan cepat kering. – RELEVAN