SISTEM suria kita mempunyai lapan planet, iaitu Utarid, Zuhrah, Bumi, Marikh, Musytari, Zuhal, Uranus dan Neptun. Kesemua planet ini mengelilingi satu bintang gergasi – sang matahari.
Kita, meliputi manusia, binatang dan tumbuhan, merupakan penduduk bumi. Dari bumi, kita boleh melihat planet-planet lain melalui imej yang dikongsikan Pentadbiran Aeronautik dan Angkasa Lepas Kebangsaan Amerika (NASA).
Malah, ada juga planet yang boleh dilihat dengan mata kasar seperti Utarid, Zuhrah, Marikh, Musytari dan Zuhal.
Antara semua, planet manakah yang paling unik dan menarik perhatian?
Bagi seorang makhluk tuhan kerdil yang hanya mempunyai pengetahuan asas tentang ilmu astronomi, saya rasa Zuhal planet yang paling menarik perhatian.
Mungkin tidak semua akan bersetuju dengan pendapat saya tetapi ia berasas.
Zuhal atau Saturn ialah planet yang mempunyai lingkaran cincin di sekitarnya. Benar, Zuhal bukan satu-satunya planet yang disarung cincin. Musytari, Uranus dan Neptun juga mempunyai cincin yang tersendiri.
ARTIKEL BERKAITAN: Fakta Semesta: Berapa lamakah masa diambil untuk sampai ke bulan?
Tetapi, lingkaran cincin Zuhal adalah yang terbesar dan paling terang. Mari, saya ceritakan mengapa Zuhal menjadi pilihan saya sebagai planet paling menarik perhatian.
Zuhal
Tentang Zuhal, ia merupakan planet kedua terbesar dalam sistem suria dengan ukuran diameter kira-kira 116,460 kilometer. Zuhal merupakan planet yang dihasilkan daripada gas, terutamanya hidrogen dan helium.
Bumi kita mempunyai satu bulan sahaja bukan? Istimewanya Zuhal, ia mempunyai 83 bulan yang disahkan. Bulannya yang paling besar, Titan, dikatakan lebih besar daripada planet Utarid dan mempunyai atmosfera yang tebal.
ARTIKEL BERKAITAN: Fakta Semesta: Mengapa bumi dan planet lain berbentuk bulat?
Zuhal mempunyai ketumpatan yang sangat rendah. Bayangkan, jika terdapat sebuah tab mandi yang besar, Zuhal akan terapung-apung dalam air seperti bola.
Tempoh putaran Zuhal juga sangat pantas. Ia menyelesaikan satu putaran pada paksinya dalam masa kira-kira 10.7 jam, berbanding 24 jam untuk bumi.
Putaran pantas ini juga menyebabkan Zuhal berbentuk buntal (oblate), bermakna ia mempunyai permukaan yang rata di kutub dan membonjol di kawasan khatulistiwa.
Planet ini juga terkenal dengan cuaca yang melampau, termasuk ribut dan angin kuat yang boleh mencapai kelajuan sehingga 1,800 kilometer (1,118 batu) sejam.
Sekarang, anda sudah mengenali fakta asas tentang Zuhal. Saya kongsikan pula kisah tentang cincin yang ‘menyarungnya’.
Cincin Zuhal
Dari jauh, Zuhal kelihatan seperti mempunyai tujuh cincin besar. Dalam tujuh cincin besar itu, terdapat beribu-ribu cincin kecil (ringlets) di dalamnya.
Sifatnya juga bukan pepejal kerana ia terdiri daripada ketulan ais, batu dan habuk yang terapung di angkasa. Saiz batu dan habuk itu juga berbeza-beza; ada yang sehalus pasir pantai, ada juga sebesar sebiji rumah.
Ketika batu dan habuk itu mengorbit Zuhal, mereka berlanggar sesama sendiri secara berterusan dan menghancurkan kepingan yang lebih besar menjadi kecil.
Cincin itu dinamakan mengikut huruf; A, B, C, D, E, F dan G. Cincin itu tidak mengikut susunan abjad, sebaliknya dalam susunan yang ditemui (urutan sebenar, bermula dengan paling dekat – D, C, B, A, F, G dan E).
Beberapa cincin duduk berdekatan, manakala yang lain mempunyai jurang besar antara mereka. Cincin-cincin itu juga tidak duduk setempat sahaja, mereka mengelilingi Zuhal dengan kelajuan yang sangat tinggi.
Secara fizikal, Zuhal jauh lebih besar daripada bumi. Lebih daripada 700 biji planet bumi boleh dimuatkan dalam Zuhal. Disebabkan itu, saiz lingkaran atau cincinnya juga beribu-ribu batu lebar.
Jika terdapat kereta di angkasa, kita akan mengambil masa lebih daripada seminggu untuk memandu melintasi beberapa cincin Zuhal.
ARTIKEL BERKAITAN: Fakta Semesta: Bagaimanakah teori ‘black hole’ digunakan untuk merentasi masa?
Cincin terbesar Zuhal berukuran 273,588 km dalam diameter. Walau bagaimanapun, ia sangat nipis, iaitu hanya kira-kira 650 kaki (200 meter) tebal.
A dan B ialah dua cincin yang paling terang. B ialah cincin yang paling lebar dan paling tebal antara kesemua cincin.
C kadangkala dipanggil cincin crepe kerana sifatnya sangat lutsinar dan D pula hampir tidak kelihatan.
Cincin F sangat sempit dan ditemani oleh dua bulan Zuhal; Pandora dan Prometheus yang terletak di kedua-dua belah cincin.
Yang lebih jauh ialah cincin G dan E yang terdiri daripada zarah yang sangat halus (hampir mikroskopik).
Cincin E paling membingungkan para saintis kerana ia tidak seperti cincin lain (terdiri daripada zarah yang dibuang dari bulan berdekatan). E terdiri daripada zarah ais yang disembur keluar dari geiser gunung berapi berhampiran kutub selatan bulan Enceladus.
Disebabkan Zuhal mempunyai banyak cincin yang bergemerlapan, ia selayaknya dipanggil Lord of The Rings.
Tetapi bagaimanakah cincin itu terbentuk dan berapakah umurnya? Terus ikuti Relevan di Facebook, Twitter dan TikTok untuk mengetahuinya. – RELEVAN