MANUSIA mempunyai lima deria rasa iaitu masam, manis, umami, pahit dan masin dengan menggunakan penderia khusus pada lidah kita yang dipanggil reseptor rasa.
Selain membolehkan kita menikmati makanan yang lazat, sensasi rasa juga membantu untuk menentukan komposisi kimia makanan dan menghalang daripada mengambil bahan toksik.
Sehubungan itu, pasukan penyelidik dari Sekolah Perubatan University of North Carolina Health Care membuat satu kajian untuk merungkai bagaimana lidah kita berasa pahit?
Kajian yang diterbitkan dalam Nature itu mendedahkan struktur protein terperinci reseptor rasa pahit TAS2R14.
Di samping menyelesaikan struktur reseptor rasa ini, para penyelidik juga dapat menentukan di mana bahan rasa pahit ini mengikat TAS2R14 dan cara ia mengaktifkannya sehingga membolehkan kita merasai bahan pahit.
“Para saintis mengetahui sangat sedikit tentang struktur reseptor rasa manis, pahit dan umami.
“Dengan menggunakan gabungan kaedah biokimia dan pengiraan, kami kini mengetahui struktur reseptor rasa pahit TAS2R14 dan mekanisme yang memulakan sensasi rasa pahit dalam lidah kita,” kata salah seorang penyelidik, Profesor Yoojoong Kim.
Jelas beliau, maklumat terperinci ini penting untuk menemui dan menghasilkan ubat yang boleh mengawal secara langsung reseptor rasa yang berpotensi untuk merawat penyakit metabolik seperti obesiti dan diabetes.
Daripada bahan kimia kepada elektrik-sensasi
TAS2R14s ialah ‘ahli keluarga’ reseptor bergandingan protein G (GPCR) bagi reseptor rasa pahit. Reseptor melekat pada protein yang dikenali sebagai protein G.
Reseptor TAS2R14 menonjol daripada yang lain dalam keluarganya kerana ia boleh mengenal pasti lebih daripada 100 bahan berbeza yang dikenali sebagai rasa pahit.
Penyelidik mendapati bahawa apabila rasa pahit bersentuhan dengan reseptor TAS2R14, bahan kimia itu menyelubungi ke tempat tertentu pada reseptor yang dipanggil tapak alosterik, ini menyebabkan protein mengubah bentuknya dan mengaktifkan protein G yang melekat.
Lantas, keadaan ini mencetuskan satu siri tindak balas biokimia dalam sel reseptor rasa yang membawa kepada pengaktifan reseptor. Kemudian, menghantar isyarat kepada gentian saraf kecil melalui saraf kranial di muka ke kawasan otak yang dipanggil gustatory cortex.
Di sinilah otak memproses dan melihat isyarat sebagai kepahitan.
Peranan kolesterol dalam penerimaan rasa pahit
“Kolesterol berada di tapak pengikat lain yang dipanggil poket ortosterik dalam TAS2R14, manakala rasa pahit mengikat tapak alosterik.
“Melalui simulasi dinamik molekul, kami juga mendapati bahawa kolesterol meletakkan reseptor dalam keadaan separa aktif, jadi ia boleh diaktifkan dengan mudah oleh rasa pahit,” terang Kim.
Asid hempedu yang dicipta dalam hati mempunyai struktur kimia yang serupa dengan kolesterol.
Kajian terdahulu telah mencadangkan bahawa asid hempedu boleh mengikat dan mengaktifkan TAS2R14, tetapi sedikit yang diketahui tentang bagaimana dan di mana ia mengikat dalam reseptor.
Menggunakan struktur yang baharu ditemui, penyelidik mendapati bahawa asid hempedu mungkin mengikat poket ortosterik yang sama seperti kolesterol.
Walaupun peranan sebenar asid hempedu atau kolesterol dalam TAS2R14 masih tidak diketahui, ia mungkin memainkan peranan dalam metabolisme atau berkaitan dengan gangguan metabolik seperti obesiti atau diabetes.- RELEVAN