HARTA sepencarian merupakan harta yang dikumpul bersama oleh pasangan suami isteri selama dalam tempoh perkahwinan berkuat kuasa, mengikut kadar dan syarat yang ditentukan hukum syarak.
Harta sepencarian terbahagi kepada dua, iaitu secara langsung (fizikal) dan secara tidak langsung (moral).
Kategori secara langsung juga disebut sebagai sumbangan langsung, yang bermaksud pasangan suami dan isteri telah sama-sama memberikan sumbangan mereka dalam memperoleh aset dan harta berkenaan, atau mengeluarkan modal atau wang bagi membeli aset dan harta berkenaan.
Sumbangan tidak langsung pula merupakan sumbangan bukan berbentuk wang atau harta benda yang menghasilkan harta atau aset tertentu.
Sumbangan itu termasuk melalui idea, dorongan, nasihat, semangat, memberi keselesaan, menimbulkan ketenteraman dan sebagainya. Melalui sumbangan tersebut, pasangan berjaya mendapatkan harta dan aset – itu yang dinamakan sebagai harta sepencarian secara tidak langsung.
Sandaran undang-undang
Akta yang diguna pakai dalam menentukan harta sepencarian seseorang ialah Akta Undang-Undang Keluarga Islam (Wilayah-Wilayah Persekutuan) 1984 dan Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam (Negeri Selangor) 2003 Dan Kaedah-Kaedah.
Mesyuarat Jawatankuasa Fatwa Negeri Selangor Kali Ke-2/2005 bertarikh 24 Mac 2005 mengenai Harta Sepencarian Selepas Kematian Salah Satu Pihak Dalam Perkahwinan Di Negeri Selangor telah membuat keputusan bahawa:
Pertama: Harta sepencarian selepas kematian salah satu pihak dalam perkahwinan di negeri Selangor boleh dibahagikan kepada suami atau isteri sebelum difaraidkan, termasuk setelah dilepaskan tanggungan si mati.
Kedua: Pembahagian harta sepencarian tersebut hendaklah diberikan mengikut setakat mana yang disumbangkan oleh kedua-dua belah pihak, sama ada secara langsung atau tidak langsung.
Ketiga: Persetujuan pembahagian hendaklah dibuat melalui Perintah Mahkamah. Tuntutan harta sepencarian boleh dibuat kepada Mahkamah Tinggi Syariah oleh suami atau isteri atau ahli waris semasa tuntutan poligami, selepas perceraian dan selepas kematian pihak suami atau isteri.
Hikmah harta sepencarian
Hikmah Islam membenarkan harta sepencarian adalah seperti berikut:
- Memberikan keadilan kepada suami isteri agar dapat memiliki bahagian harta yang diperoleh hasil titik peluh mereka sepanjang menguruskan rumah tangga, sekiranya berlaku perceraian, poligami mahupun kematian.
- Membantu suami isteri membina kehidupan baharu selepas berlakunya perceraian, berbekalkan harta sepencarian yang dimiliki.
- Menggalakkan suami isteri berusaha bersama-sama dalam memikul tanggungjawab rumah tangga dan tidak hanya meletakkan beban tugas kepada satu pihak sahaja.
Kesimpulannya, pengisytiharan harta sepencarian tidak berlawanan dengan syarak, malah Islam menerima harta sepencarian sebagai sebahagian daripada undang-undang Islam setempat.
Semoga penulisan ini bermanfaat bagi pasangan Islam di Malaysia. – RELEVAN
*Penulis merupakan pegawai Amanah Raya dan telah berada dalam industri perwarisan sejak 2015. Berpengalaman dalam bidang pengurusan operasi dan membantu masyarakat dalam pengurusan pusaka serta merancang perwarisan melalui wasiat, amanah dan hibah.